<![CDATA[
1. Kiedy odbędą się wybory do Europarlamentu?
We wszystkich krajach Unii Europejskiej wybory do europarlamentu odbywają się w maju. Rozpoczynają się w czwartek rano i kończą się w niedzielę wieczorem.
Polacy pójdą do urn w niedzielę 26 maja. Zgodnie z ustaleniami kampania wyborcza potrwa do 24 maja.
2. Ile trwa kadencja PE?
Wybory do Parlamentu Europejskiego odbywają się co pięć lat. Nasz kraj po raz pierwszy wybierał europosłów w czerwcu 2004 roku, kilka tygodni po przyłączeniu do Unii Europejskiej. Pierwsze wybory wygrała Platforma Obywatelska, która uzyskała 15 mandatów, za nią były Liga Polskich Rodzin – 10 mandatów oraz Prawo i Sprawiedliwość, uzyskując 7 mandatów. W tym roku Polacy będą wybierać eurodeputowanych po raz czwarty.
3. Wybory do europarlamentu w Polsce
Zgodnie z Kodeksem wyborczym komitety wyborcze mogą być tworzone przez partie polityczne, koalicje partii politycznych oraz przez wyborców. Komitet wyborczy może wykonywać czynności wyborcze dopiero wtedy, kiedy Państwowa Komisja Wyborcza (PKW) przyjmie zawiadomienie.
Na dzień 10 marca zarejestrowano pięć komitetów:
• KKW Koalicja Europejska PO PSL SLD .N Zieloni • KW Wiosna Roberta Biedronia
• KW Prawo i Sprawiedliwość• KKW Lewica Razem – Partia Razem, Unia Pracy, RSS• KW Wyborców Kukiz’15• KW Ruch 11 Listopada• KW Wyborców Konfederacja KORWiN Braun Liroy Narodowcy
• KW Wyborców Polska Fair Play Bezpartyjni Gwiazdowski
Zgodnie z opublikowanym harmonogramem, termin zawiadomienia PKW o utworzeniu komitetu wyborczego upływa 8 kwietnia. Zgłaszanie list kandydatów na posłów do Parlamentu Europejskiego potrwa do 16 kwietnia.
W poprzednich wyborach Polacy wybierali 51 przedstawicieli do europarlamentu, w tegorocznych wyborach – 52.
4. Jak głosować?
Czynne prawo wyborcze, tj. prawo wybierania przysługuje każdemu Polakowi, który skończył 18 lat oraz posiada aktualny dowód osobisty.
Głosowanie odbywa się w lokalu obwodowej komisji wyborczej. Wykaz okręgów wyborczych i siedzib okręgowych komisji wyborczych można znaleźć na stronie Państwowej Komisji Wyborczej.
Głosowanie może odbywać się osobiście, korespondencyjnie oraz za pomocą upoważnionego pośrednika. Wyborca niepełnosprawny może głosować przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.
5. Europosłowie – funkcje i wynagrodzenie
Deputowani do Parlamentu Europejskiego nie reprezentują swój kraj, są oni przedstawicielami wszystkich społeczeństw Unii Europejskiej. A więc posłowie z Polski będą działać na rzecz całej Wspólnoty, uczestnicząc w podejmowaniu decyzji nieodnoszących się do kraju, z którego pochodzą.
Mandat europosła trwa tyle samo, ile kadencja Parlamentu Europejskiego, czyli pięć lat.
Wynagrodzenie deputowanego stanowi 38,5% podstawowego wynagrodzenia sędziego Trybunału Sprawiedliwości, a więc posłowie nie mogą decydować o własnym wynagrodzeniu.
Miesięczna pensja posła wynosi 8 757,70 euro (dane na lipiec 2018 roku). Po potrąceniu unijnego podatku i składki ubezpieczeniowej, wynagrodzenie wynosi 6 824,85 euro. Eurodeputowany otrzymuje dietę w wysokości 313 euro dziennie (dane na lipiec 2017 roku). Koszty na dietę przysługują, jeżeli poseł uczestniczy w posiedzeniu Parlamentu Europejskiego, komisji Parlamentu Europejskiego czy frakcji partyjnej, co łącznie stanowi 16 dni miesięcznie.
Posłowie dostają również dofinansowanie na działanie biur krajowych oraz środki na pokrycie kosztów podróży.
6. Rola Parlamentu Europejskiego w Unii
Zgodnie z Traktatem Unii Europejskiej Parlament Europejski ma reprezentować obywateli Wspólnoty. Po wejściu w życiu Traktatu z Lizbony (grudzień 2009 roku), europarlament decyduje o „większości unijnego prawa”. Instytucja ta tworzy prawo na równi z Radą Unii Europejskiej oraz Komisją Europejską, a więc jest organem ustawodawczym Unii.
W skład Parlamentu Europejskiego wchodzi 751 posłów: 750 przedstawicieli z krajów UE oraz przewodniczący PE.
Parlament Europejski wraz z Radą UE uchwala przepisy prawa unijnego oraz podejmuje decyzje w sprawie umów międzynarodowych. Ważną funkcją PE (we współpracy z Radą UE) jest ustawienie budżetu Unii Europejskiej.
Instytucja ta pełni ogromną rolę, bowiem posiada uprawnienie do przyjmowania akt prawnych i wprowadzenia do nich zmian, może blokować umowy unijne oraz wpływać na podział pieniędzy z budżetu Unii Europejskiej.
Parlament Europejski, obok Trybunału Sprawiedliwości, jest najstarszym organem Wspólnoty. Siedziba instytucji mieści się w Strasburgu.
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego jest wybierany na odnawialną 2,5-letnią kadencję. Od 2017 roku przewodniczącym PE jest Antonio Tajani.
7. Brexit a wybory do Europarlamentu
Wielka Brytania ma opuścić Unię Europejską przed majowymi wyborami do Parlamentu Europejskiego. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, Zjednoczone Królestwo zwolni 73 mandaty.
W ubiegłym roku zostało ustalone, że po brexicie liczba europosłów zmniejszy się z 751 do 705 (łącznie z przewodniczącym PE). 46 mandatów zostanie zamrożonych, a 27 będą rozdzielone pomiędzy 14 krajów UE, które są niedoreprezentowane. Do takich krajów należą m.in. Francja, Hiszpania, Irlandia, Estonia, Rumunia, Polska. Zgodnie z ubiegłorocznymi ustaleniami nasz kraj otrzyma jeden dodatkowy mandat.
Jeżeli jednak na początku nowej kadencji Parlamentu Europejskiego Zjednoczone Królestwo będzie nadal członkiem Unii, wszystkie 73 mandaty wrócą do Wielkiej Brytanii.
Dla naszego kraju oznacza to, że liczba polskich europosłów ponownie będzie wynosiła 51 przedstawicieli. Kodeks wyborczy nie przewidują rozwiązania takiej sytuacji. Przepisy nie dają podstaw do ustalenia, który z 52 wybranych posłów miałby nie objąć mandatu na początku kadencji PE.
Przewodniczący PWK mówi o pilnej nowelizacji Kodeku wyborczego: „Brak takiego wskazania mógłby uniemożliwić objęcie mandatów przez wszystkich wybranych posłów, konieczne jest zatem pilne uregulowanie tej kwestii w drodze ustawowej”.
Z badań CBOS wynika, że 52 proc. Polaków na pewno weźmie udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego.