<![CDATA[
Posłowie uchwalili nowelizację 21 listopada, dwa dni później ustawę
przyjął Senat. Nowela trafiła do prezydenta, który zgodnie z przepisami
miał 21 dni na jej podpisanie. Termin ten upływał 17 grudnia i tego dnia
ustawa została podpisana przez Andrzeja Dudę.
Nowelizacja dotyczy przepisów ustawy o SN z grudnia 2017 r., która
weszła w życie 3 kwietnia 2018 r. Zgodnie z nowelą, sędzia SN albo
sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który przeszedł w stan
spoczynku po ukończeniu 65. roku życia na podstawie obecnych przepisów, z
dniem wejścia w życie tej nowelizacji powraca do pełnienia urzędu na
stanowisku zajmowanym 3 kwietnia 2018 r. „Służbę na stanowisku sędziego
SN albo sędziego NSA uważa się za nieprzerwaną” – głosi nowelizacja.
Sędziowie ci, mogą jednak pozostać w stanie spoczynku jeśli w
terminie 7 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji złożą oświadczenie,
że mają taką wolę; oświadczenie ma być składane prezydentowi za
pośrednictwem Krajowej Rady Sądownictwa.
Nowelizacja przewiduje, że sędziowie, którzy objęli stanowisko w SN
przed wejściem w życie tej nowelizacji, przechodzą w stan spoczynku,
przy zastosowaniu przepisu poprzedniej ustawy o SN z 2002 r., czyli z
dniem ukończenia 70 roku życia; sędzia będzie mógł przejść w stan
spoczynku na swój wniosek po ukończeniu 65 roku życia (mężczyźni) lub po
ukończeniu 60 lat (kobiety), po ukończeniu 60 lat jeżeli przepracował
na stanowisku sędziego SN nie mniej niż 9 lat.
Sędziowie, którzy obejmą stanowisko w SN po wejściu w życie tej
nowelizacji, będą przechodzić w stan spoczynku zgodnie z przepisem nowej
ustawy o SN, która weszła w życie 3 kwietnia br., czyli z dniem
ukończenia 65 roku życia, chyba że nie później niż na sześć miesięcy i
nie wcześniej niż na 12 miesięcy przed ukończeniem tego wieku złożą
oświadczenie o woli dalszego orzekania, a prezydent wyrazi na to zgodę.
Nowela zakłada też, że jeśli na jej podstawie do pełnienia urzędu w
SN powrócił sędzia, który zajmował stanowisko I prezesa SN lub prezesa
SN, kadencję uważa się za nieprzerwaną. Regulacje dotyczą I prezes SN
Małgorzaty Gersdorf oraz dwóch prezesów Izb SN – Stanisława Zabłockiego i
Józefa Iwulskiego.
Nowelizacja przewiduje również, że sędziowie, którzy powrócą na swoje
stanowiska na mocy noweli będą musieli zwrócić świadczenia pobrane w
związku z przejściem w stan spoczynku. Natomiast sędziom, którzy
przeszli w stan spoczynku na mocy grudniowej ustawy, a po wejściu w
życie tej nowelizacji złożyli oświadczenie o woli pozostania w stanie
spoczynku przysługuje dożywotnie uposażenie w wysokości wynagrodzenia
pobieranego na ostatnio zajmowanym stanowisku. Uposażenie tej samej
wysokości dostaną również sędziowie, którzy otrzymali zgodę prezydenta
na orzekanie po 65 roku życia, ale złożą później oświadczenie o woli
przejścia w stan spoczynku oraz sędzie, które po ukończeniu 60 lat
wyrażą wolę przejścia w stan spoczynku.
Nowelizacja zmienia również sposób wyboru prezesów Izby
Dyscyplinarnej i Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN. Zgodnie z
obowiązującymi przepisami prezesa tych izb powołuje prezydent z
kandydatów przedstawionych mu przez zgromadzenie danej Izby po
zasięgnięciu opinii I prezesa SN. Natomiast nowelizacja przewiduje, że
prezesi tych izb będą wybierani przez prezydenta z kandydatów
przedstawionych mu przez zgromadzenie izb, ale bez wymogu zasięgnięcia
opinii I prezesa SN.
Podczas procedowania noweli w Sejmie przedstawiciel wnioskodawców
poseł PiS Łukasz Schreiber mówił, że nowelizacja ustawy o SN jest
potrzebna ze względu na postanowienie zabezpieczające Trybunału
Sprawiedliwości UE.
19 października TSUE, przychylając się do wniosku Komisji
Europejskiej, wydał wstępne postanowienie o zastosowaniu tzw. środków
tymczasowych, w ramach których znalazło się: zawieszenie stosowania
przepisów ustawy o SN dot. przechodzenia sędziów, którzy ukończyli 65.
rok życia w stan spoczynku; przywrócenie do orzekania sędziów, którzy w
świetle nowych przepisów już zostali wysłani w stan spoczynku;
powstrzymanie się od wszelkich działań zmierzających do powołania
sędziów SN na stanowiskach, których dotyczą kwestionowane przepisy. TSUE
17 grudnia podtrzymał w ostatecznym orzeczeniu w sprawie środków
tymczasowych swoją decyzję o zawieszeniu przepisów ustawy o SN.
Jak informował SN, 21 grudnia nie doszło do skutku posiedzenie
Kolegium Sądu Najwyższego – nie przybyli na nie sędziowie kierujący
pracami dwóch nowych izb SN oraz reprezentanci tych izb. W skład
Kolegium SN wchodzi I prezes SN, prezesi SN oraz sędziowie wybrani przez
zgromadzenia sędziów izb SN. Nieobecni sędziowie przedstawili pismo, w
którym wyjaśnili, że jeśli nie zostanie opublikowana w Dzienniku Ustaw i
nie wejdzie w życie nowelizacja ustawy o SN, to nie będą mogli wziąć
udziału w kolegium, z uwagi na to, że „status części członków Kolegium
SN pozostawać będzie z tego powodu niejasny”.